I - Lekcja 6

Futhark Młodszy był stosowany od VIII-IX wieku. Zmniejszenie ilości jego znaków przypisuje się kościołowi, gdyż chciał on ukrócić korzystanie z pogańskich znaków. 
W tym Futharku zachował się podział na Aety: 
1. Aett Freya: 
-Fa 
-Ur 
-Thurs 
-Oss 
-Raeidh 
-Kaun 
2. Aett Hel/Heimalla: 
-Hagall
-Naudhr
-Is 
-Ar 
-Sol
3. Aett Tyra: 
-Tyr 
-Bjarkan 
-Madhr
-Logr
-Yr

Runa	Litera	Symbolika	Znaczenie
Fa	f	bydło, złoto	majątek
Ur	o/u/y/w	rosa, maź	plony, urodzaj (coś powstaje z niczego)
Thurs	th/dh	Olbrzym	moc, siła
Oss	o/a	Bóg, usta	władcza siła słów
Raeidh	r	Powóz, koń	podróż
Kaun	k	Rana,	zmiany powodowane chorobami
Hagall	h	Grad	przemiana sytuacji w prostsza
Naudhr	n	Potrzeba, zmartwienie	potrzeba, poddanie żądzy
Is	i	lód	stałość
Ar	a	udany rok	dobre wyniki
Sol	s	Bogini słońca	kontrola duchowa nad czynami
Tyr	t	bóg Tyr	uporządkowanie
Bjarkan	b	Gałązka brzozy	odrodzenie / ciąża, narodzenie
Madhr	m	człowieczeństwo	ludzkość, ciągłość rodu
Logr	l	siła wody	oczyszczenie
Yr	r	łuk z cisu	śmierć

I - Lekcja 5

Futhark Starszy tradycyjnie był podzielony na trzy aety zawierające po osiem znaków.

Nazwy Aett: 
1. Aett Freya- od boga związanego z runą Fehu, która rozpoczyna ten Aett.
2. Aett Hel- od boga związanego z runą Hagalaz, która rozpoczyna ten Aett.
3. Aett Tyra- od boga związanego z runą Teiwaz, która rozpoczyna ten Aett.

Skład Aett: 
1. Aett Freya: 
-Fehu 
-Uruz 
-Thurisaz 
-Ansuz 
-Raido 
-Kenaz 
-Gebo 
-Wunjo 
2. Aett Hel/Heimalla: 
-Hagalaz
-Naudhiz
-Isa 
-Jera 
-Iwaz 
-Pethro 
-Algiz 
-Sowelo
3. Aett Tyra: 
-Teiwaz 
-Berkana 
-Ehwaz
-Mannaz
-Laukaz
-Ingwaz
-Degaz
-Othala 

Opisy Run: 
Fehu: jest symbolem archetypowej energii ognia, który był jednym z pierwiastków tworzących świat ludzi i będzie pierwiastkiem niszczącym go. odpowiada ona za wzrost, dobrobyt materialny oraz rozwój. 
Hagalaz: jest symbolem "kosmicznego jaja" wypełnionego mocą magii oraz wzorcem kosmosu runa ta ma specjalne znaczenie dla mitologii 
Teiwaz: jest związana z bogiem sprawiedliwości i wojny- Tyrem. ma w sobie symbolikę samo poświęcania dla dobra grupy. Tir w języku staro angielskim znaczy chwała, sława. 

I - Lekcja 4

Jak piszemy językiem Runicznym ?

KOT
K- Kenaz
O- Othila
T- Teiwaz
KOT = Kenaz Othila Teiwaz

LOKOMOTYWA
Leukaz Othila Kenaz Othila Mannaz Othila Teiwaz Iwaz Wunjo Ansuz

KĄTÓWKA
Kenaz Ansuz Teiwaz Othila Wunjo Kenaz Ansuz

WSKAZÓWKA:
Polskie znaki piszemy jak normalne litery: Ą-A Ć-C itd. ale U=Ó

KOMÓRKA
Kenaz Othila Mannaz Uruz Raido Kenaz Ansuz 

Wyrazy oddziela się kropką, a zdania kończy dwiema kropkami. 

I - Lekcja 3

Wielkiego Odyna dręczyły pewnego razu okropne sny. Nie mogąc sobie z tym poradzić odprawił czary i dowiedział się co go gnębi: głód wiedzy. 
Mimo, iż Miód Skaldów był tak bogaty w wiedzę, to okazał się niewystarczający dla najwyższego z bogów. Odyn postanowił znaleźć rozwiązanie. 
Udał się więc w podróż, do najgłębiej osadzonego korzenia Drzewa Yggdrasill, które podtrzymywało cały świat i było źródłem wszelkiej mądrości. 
Odyn spoglądał na drzewo oczekując znaku, rady aż jakiś głos szepnął, że dla wiedzy musi poświęcić samego siebie sobie. 
Przygotował więc linę i włócznię Gungnir, wspiął się na drzewo i na jednym z konarze zawiesił sznur tworząc pętlę. Pomodlił się do samego siebie o wytrwałość a także poprosił Drzewo by go przyjęło i przystąpił do pełnienia ofiary. 
Nałożył pętlę na szyję i puścił się konaru. Sznur zacisnął się na tchawicy miażdżąc ją i przełamując kręgosłup. Odyn zmarł. 
Jego dusza krążyła wokół ciała czekając na chwilę powrotu. Po 9 dniach i 9 nocach Odyn poczuł jak jego kręgosłup się zrasta, podobnie jak tchawica, a dusza ma wolny wstęp do ciała. Ale nie skorzystał z łatwego powrotu do świata żywych.
 Chwycił włócznię Gungnir i wbił ją sobie w bok, po raz kolejny umierając. Jednak tym razem dusza nie uleciała razem z krwią, pozostała na swym miejscu. 
Odyn był zdziwiony wiedząc, że jednocześnie jest żywy i martwy. Popatrzył oczami duszy w dół aż dotarł do ukrytego Źródła Mądrości, które strzegł olbrzym Mimir. Mimir spojrzał na Odyna i zapytał czego pragnie największy z bogów. 
Odyn odparł że przybył po mądrość. Mimir zgodził się by bóg napił się ze studni wiedzy, jednak musiał zapłacić za ten przywilej. Odyn dał Mimirowi złote naszyjniki ukute z grubych złotych prętów a także pierścień Herfod, lecz Mimir odparł, że to nie wystarczy.
Zdziwiony Odyn zapytał czego jeszcze oczekuje. 
Na to Mimir odparł, że chce rzeczy chce cenniejszej rzeczy którą ma Odyn. Odyn długo myślał, aż wreszcie domyślił się czego chce Mimir… jego oka. „Tak” odparł Mimir, tłumacząc, że oczy bogów widzą dalej i głębiej, a Odynowi wystarczy jedno oko. 
Odyn się zgodził i wyrwał jednym ruchem lewe oko. 
Przerażający krzyk bólu wstrząsnął ziemią. Na polecenie Mimira wrzucił swoje oko do studni w tej chwili z czeluści wzbił się gejzer, po czym opadł i zamienił się w rzekę. 
Od tamtej pory Mimir używa oka Odyna jako łyżki do czerpania wody ze Studni Mądrości. 
Po złożeniu tej ofiary, Odyn napił się wody i spłynęła na niego wiedza o magii run. 
Mimir zapoznał go z zaklęciami magicznymi, gdzie każdemu odpowiada jedna runa czyli znak tajemnego alfabetu. Wiedzę o zaklęciach Odyn zachował dla siebie a zdradził runy zdatne do zapisywania słów. Odyn przyjął magię run i powrócił odrodzony i potężniejszy niż kiedykolwiek. Posiadł wiedzę jakiej nigdy nikt wcześniej nie posiadł.

Odyn stał się władcą rytych znaków mocy. Wyrył je wszystkie na kijach magicznych, następnie zeskrobał je dobrze naostrzonym nożem na drobne wiórki, które zmieszał z miodem i dał do wypicia ludziom, przekazując im w ten sposób magiczne znaki. 
Odyn pouczał, że z run należy korzystać we wszystkich życiowych okolicznościach, gdyż są one przewodnikiem i służą pomocą. 

Inne wersje (nie wymagane):
a) Odyn w poszukiwaniu wiedzy odważnie poddał się bolesnemu rytuałowi - przebił swój bok włócznią i na 9 dni zawisł na Drzewie Świata. Kiedy wiatr poruszał jego ciałem, niektóre gałązki łamały się i spadając na ziemię tworzyły różne znaki, które złożyły się na runiczny alfabet. 

b) W mitologii nordyckiej Odyn doświadczył inicjacji szamańskiej, kiedy to przez 9 dni i nocy wisiał do góry nogami na Drzewie Świata. Poddawanie swojego ciała bolesnym udrękom wywołuje halucynacje, dlatego mówi się, że Runy powstały z wizji szamańskiej.

I - Lekcja 2

Futhark -alfabet runiczny. Jego nazwa pochodzi od run: Fehu Uruz Thurisaz Ansuz Raido Kenaz.

Podział Futharku:
-Starszy- ma 24 runy, był używany od 200 r. n.e do 500r n.e.
-Młodszy- ma 16 run (ich ilość zmniejszył kościół, chcąc ukrócić korzystanie ze znaków), był używany w VIII-IX wieku.
-Anglosaski- ma 33 runy, przetrwał chrystianizację, był używany w X wieku
-Armeński- sztuczny, został stworzony przez Giudo van Lista (1848-1919), ma 18 run.

Alfabet runiczny przyporządkowany do liter:

A-Ansuz

B-Berkanan

C-Thurisaz

D-Degaz

E-Ehwaz (rzadziej Eihwaz)

F-Fehu

G-Gebo

H-Hagalaz

I-Isa

J-Jera

K-Kenaz

L-Laukaz

M-Mannaz

N-Naudiz

O-Othila

P-Perthro

R-Raido

S-Sowelo

T-Teiwaz

U-Uruz

W-Wunjo

Y-Iwaz = Eihwaz

Z-Algiz

Ż-Ingwaz

Najbardziej znana inskrypcja runiczna zawierająca 24 znaki została odkryta w 1734r. niedaleko wioski Gallehus w Tonder w Jutlandii. Inskrypcja została umieszczona na rogu ze złota. Najdłuższa inskrypcja runiczna znajduje się na Kamieniu z Rök w Ostergotlandii.

I - Lekcja 1

Runy to symbole używane przez Ormian, ludy germańskie i celtyckie. Według wierzeń runy podarował ludziom bóg Odyn.

Do czego służyły runy?
Wikingowie, wyruszając na wojnę, wycinali runy na burcie, aby zapewnić sobie bezpieczną podróż (brun runes). Symbole te mogą zatem służyć jako talizmany, ale były także używane jako alfabet. Są też używane do wróżenia. 
Istnieją także runy lecznicze (lim runes), które umieszczało się na korze drzew uzdrawiających,a obecnie nosi się je na talizmanach. Znane są także inne odmiany run. Do celów magicznych stosowano ram runes, do ujawniania kłamstw mal runes, do uzyskania zwycięstwa stosowano sig runes, przy narodzinach dziecka stosowani biarg runes, aby zapewnić zmarłemu przejście na drugą stronę - swart runes. 

Gdzie można spotkać runy?
Runy można spotkać na broni, amuletach, nagrobkach, monetach oraz biżuterii wikingów.

Słowo "run" oznacza tajemnicę lub sekret.

Symbole run:

Przedmiotowy System Oceniania - PSO

PSO Starożytne Runy

I.                    Założenia ogólne

1.      Każdy uczeń jest oceniany tak samo.

2.      Aby zdać należy mieć co najmniej 30% obecności.

3.      Ocenie podlegają wszystkie prace ucznia, a także stosunek do przedmiotu i zachowanie na lekcji.

4.      Każdy uczeń powinien mieć pod koniec roku co najmniej trzy oceny.

5.      Aby otrzymać klasyfikacje uczeń klasy I musi zaliczyć prace domową z zapisu, a uczeń klasy II musi zdać prace ze znaczenia run we wrózeniu. Zaliczyc prace tzn. otrzymać za nią co najmniej O. Za każdy tydzień opóźnienia maksymalna ocena możliwa do otrzymania za prace będzie obniżana o jeden stopień.

6.      Uczeń ma możliwość zgłoszenia nie przygotowania ( 3 w ciągu roku za 3-cim otrzymuje ocenę T ) Uczeń nie otrzymuje minusa o ile jest to jego pierwszy tydzień nauki.

7.      Pod koniec roku nie odbywa się egzamin klasyfikacyjny.

II.                 Ocenianie pracy ucznia

1.      Ocenie ucznia podlegają: Sprawdziany (waga 6), kartkówki (waga5), odpowiedzi, (waga4), praca domowa (waga 3), aktywność (waga 2), egzamin.

2.      Egzamin jest obowiązkowy dla wszystkich uczniów danej klasy. Ocena z niego to 50% oceny końcoworocznej . Można pisać go w innym terminie o ile uczeń się usprawiedliwi u nauczyciela. Jeżeli ktoś nie napiszę egzaminu automatycznie dostaje ocenę T (Troll)

           2a) Egzamin można poprawić , należy się wtedy umówić z nauczycielem,       tydzień od podania wyników (najczęściej będzie to już po zakończeniu roku szkolnego ) 

3.      Sprawdzian powinien pisać każdy uczeń. Jeśli ktoś nie może przyjść i się usprawiedliwił może pisać a II terminie. Ocenę ze sprawdzianu można poprawić z ciągu tygodnia od ogłoszenia wyników. Jest on zapowiadany co najmniej tydzień wcześniej.

4.      Kartkówki zwykle trwają 10-15 minut. Sprawdzają bieżącą wiedzę ucznia. Mogą być niezapowiedziane. Oceny nie można poprawić.

5.      Odpowiedzi są oceniane tylko gdy pod koniec roku lub w ciągu roku (nadrobić) ktoś chce się poprawiać i średnia ważona ocen mu to umożliwia.

6.      Prac domowych zazwyczaj jest kilka w ciągu roku. Na napisanie ich jest 5 dni.

7.      Aktywność jest oceniana na podstawie zgłaszania się i poprawnych odpowiedzi na zadane pytania, zachowania na lekcji, stosunku do przedmiotu.

8.   Skala oceniania prac pisemnych (kartkówek, sprawdzianów, egzaminów):

T - 0-30%

O - 31-50%

N - 51-74%

Z - 75-90%

P - 91-100%

W - 100% + zadanie dodatkowe

III.               Ocena końcoworoczna

1.      Ocena końcoworoczna jest wyliczana na podstawie średniej ważonej ocen cząstkowych. Wzór:

    (ocena z egzaminu + suma6*6+suma5*5+suma4*4+suma3*3+suma2*2 ):2

                           ile6*6+ile5*5+ile4*4+ile3*3+ile2*2

 objaśnienia:

 suma6 – suma ocen na wagę 6

 ile6– ilość ocen na wagę 6

 * - mnożenie

2.      Skala oceniania:

Wybitny: 5,75-6

Powyżej Oczekiwań: 4,75-5,74

Zadawalający: 3,75-4,74

Nędzny: 2,75-3,74

Okropny: 1,75-2,74

Troll: 1 – 1,74

3.      Ocena końcoworoczna nie może ulec zmianie. Chyba że ktoś ją poprawił !